Uitleg basisinkomen

Deze pagina bevat vooral linkjes die ik nuttig vond om meer van het concept basisinkomen te leren.

Documentaire

Ons basisinkomen volgens Rutger Bregman
Documentaire van 45 minuten. Goede uitleg, ook vanuit liberaal perspectief. Het basisinkomen wordt hier ook burgerschapsdividend genoemd. Een basisinkomen is niet links of rechts.

Onvoorwaardelijkheid

De vier criteria voor onvoorwaardelijk basisinkomen
Als ik hier over een basisinkomen spreek, heb in het over een onvoorwaardelijk basisinkomen. Onvoorwaardelijkheid is wat mij betreft essentieel voor een goed basisinkomen.

Betaalbaarheid

Filmpje, ook over betaalbaarheid
Korte animatie van 1:57 minuten waar ook op de betaalbaarheid wordt ingegaan en een negatieve inkomstenbelasting wordt uitgelegd.

Weerstand

Korte interviews
Enkele korte interviews met wat oudere mensen over hoe zij over het basisinkomen denken.

College

De meeste mensen deugen
Het idee om een basisinkomen in te voeren roept bij sommigen weerstand op. In dit college wordt deze weerstand onderzocht en besproken.

Achtergrondinformatie

Vereniging Basisinkomen
Zeer uitgebreide website over alle facetten van het basisinkomen. Hier kun je antwoorden op vrijwel elke vraag over het basisinkomen vinden.

Rapport Sociaal en Cultureel Planbureau
Een uitgebreid rapport waarin drie mogelijke manieren van het realiseren van een basisinkomen worden vergeleken en doorgerekend.

Basisinkomen: nu meer voor- dan tegenstanders
Rapport van i&o research waaruit blijkt dat er in Nederland meer voorstanders dan tegenstanders van een basisinkomen zijn.

Krantenartikel

Artikel in AD
Duidelijke uitleg over een basisinkomen van €600 per persoon plus €600 per huishouden met aandacht voor betaalbaarheid.

Petitie

Europees burgerinitiatief
Officieel Europees Burgerinitiatief voor onvoorwaardelijke basisinkomens in de hele EU.

Boek

Utopia for realists
Dit boek was mijn eerste kennismaking met het basisinkomen. Een zeer leesbaar boek.

Verrassend perspectief

An engineering argument for basic income
Vanuit het perspectief van een ingenieur wordt beschreven hoe fail safe systemen werken. En hoe het basisinkomen zo’n systeem is.

Politiek

Partij voor de Dieren
Waarom de Partij voor de Dieren wil dat er een onderzoek komt naar de mogelijkheden voor het (gefaseerd) invoeren van een basisinkomen voor iedere Nederlandse burger.

Drie kritische vragen over het basisinkomen

Ik maakte op Twitter de opmerking dat een basisinkomen het weer eens mogelijk maakt om een boek te lezen, als reactie op iemand met een voltijds baan die daar geen tijd voor heeft.

Er ontspon zich een gedachtewisseling, waarin het volgende aan de orde kwam:

  • Elk experiment dat met dwang wordt opgelegd zou per definitie een slecht idee zijn.  Mijn reactie was dat afschaffing van slavernij en kinderarbeid ook met dwang (verbod) gepaard gingen. Het is echter maar de vraag of je een verbod als (negatieve) dwang kunt zien. Het is waar: slavernij en kinderarbeid werden met dwang in stand gehouden.
  • De invoering van de leerplicht (dwang) is een voorbeeld van positieve dwang. Hierop werd gereageerd dat de invoering van de leerplicht het educatieve systeem en de jonge mens geen goed heeft gedaan. Hier heb ik grote twijfels bij, ik denk dat er nu veel meer (jonge) mensen zich verder ontwikkelen dan voordat de leerplicht werd ingevoerd. Persoonlijk ben ik overigens ook meer voor een (levenslang) recht op scholing/ontwikkeling.

Vervolgens werden de volgende drie eenvoudige vragen voorgelegd aan mijn “mooie links-socialistische idee”. Voordat ik op de vragen in ga  heb ik eerst op verzoek een filmpje gekeken. Misschien ga ik een andere keer in op de inhoud ervan.

Maar nu eerst de drie vragen:

  1. Vergeleken met wat? Basisinkomen beter dan gewoon minder overheid? Wat was gebeurd zonder grote overheid?
    Eigenlijk was ik het basisinkomen niet direct aan het vergelijken met iets anders. Het ging mij er meer om het idee basisinkomen onder de aandacht te brengen. Maar je zou het basisinkomen kunnen vergelijken met het feit dat het er nu niet is, of met het huidige stelsel van sociale voorzieningen.
    Vergeleken met het huidige systeem van sociale voorzieningen heeft een basisinkomen het voordeel dat het voor ieder individu is, arm of rijk, werk of geen werk, ondernemer, ZZPer, student, oudere, jongere. Doordat een basisinkomen voor iedereen zou zijn kan veel regelgeving over bijstand en toeslagen worden afgeschaft, en daarmee veel controle door de overheid. Dit levert een grote kostenbesparing op in de uitvoering van de sociale voorzieningen.
    Ik denk dat er een overheid voor nodig is om een basisinkomen via wetgeving en belastingen te realiseren. Hiervoor is volgens mij niet per definitie een grote overheid nodig.
  2. Tegen welke kosten acceptabel? En dan niet alleen directe (belasting) kosten. Ook de ‘opportunity costs‘.
    Primair is het basisinkomen een droom van me. Maar ik ben ook een realist en begrijp dat geld een dominante rol speelt in ons huidige systeem. Er zijn verschillende manieren om het basisinkomen te financieren. Kijk bijvoorbeeld een kort filmpje van Tegenlicht of lees verder. Maar ik denk dat onze maatschappij toe is aan een economische paradigm shift die door de huidige economische modellen niet kan worden doorgerekend. Daarom ben ik ook voor experimenten (zie de volgende vraag voor meer details) om beter inzicht te krijgen in de kosten en de baten.
  3. Heb je bewijzen voor je voorgestelde uitkomsten? Is het ooit eerder ergens succesvol uitgevoerd?
    Er zijn verschillende experimenten gedaan met bepaalde vormen van een basisinkomen. De Correspondent heeft een goed artikel met meer details. De resultaten van deze experimenten zijn hoopgevend. Ik ben voor evidence-based policy, zoals ik eerder uitte op Twitter. Daarom ben ik voor het uitvoeren van pilots om de uitwerking van een onvoorwaardelijke basisinkomensgarantie te testen. En indien deze pilots succesvol blijken, het basisinkomen stapsgewijs landelijk invoeren. Zoals voorgesteld in het verkiezingsprogramma van de Piratenpartij.

Hierbij mijn poging om de gestelde vragen enigszins te beantwoorden. Opmerkingen of nieuwe vragen zie ik graag in commentaar op deze blog.

Waarom ik voor een universeel onvoorwaardelijk basisinkomen ben

Dit is een korte blog als reactie op deze tweet.

Een basisinkomen lost het probleem van geldgebrek op. Veel mensen hebben nauwelijks genoeg geld om in hun basisbehoeften (als voedsel, gezondheidszorg en een woning) te voorzien. Ze hebben dus een geldgebrek. Voor velen is een betaalde baan de enige manier om aan geld te komen. Maar veel hard- en langwerkende mensen verdienen maar net genoeg om rond te komen. Bovendien is het vaak niet zo eenvoudig om aan een baan te komen. Je kunt niet al te kieskeurig zijn. Velen willen hun baan behouden omdat ze het geld nodig hebben, ongeacht of de baan nuttig is of efficiënter kan.

Een basisinkomen maakt de bevolking minder afhankelijk van banen. Waarvan er in de toekomst misschien wel steeds minder komen door bijvoorbeeld verdere informatisering en robotisering. Het is goed als men minder afhankelijk is van haar of zijn baan. Daardoor ontstaat de mogelijkheid onbetaald waarde toe te voegen aan de maatschappij, maar ook de mogelijkheid om meer risico te nemen door bijvoorbeeld te gaan ondernemen.

Ik ben voorstander van een universeel onvoorwaardelijk (dus voor iedereen, van rijk tot arm) basisinkomen omdat dit mensen de gelegenheid geeft zich in te zetten voor wat ze zelf echt zinvol vinden.

Een basisinkomen betekent dus absoluut niet dat je geen geld meer kunt verdienen in een goedbetaalde baan als je dat wilt, of dat er geen gelegenheid meer is tot ondernemen. Maar een basisinkomen biedt iedereen bestaanszekerheid. Rijk en arm.

Ik ben benieuwd hoe jullie over een basisinkomen denken. Laat het weten in het commentaar.